Starczowzroczność

Starczowzroczność (prezbiopia) – nadwzroczność starcza to termin, który określa fizjologiczne zaburzenie akomodacji. Nie myślcie sobie, że ten artykuł będzie dotyczyć osób 60+. Starczowzroczność zaczyna się w wieku 40 lat, kiedy to zdolności akomodacyjne oczu są stopniowo ograniczane i punkt bliży wzrokowej jest coraz dalej od oczu, a my zaczynamy rozglądać się w marketach za okularami do czytania. Czy można tego uniknąć? Nie. Czy można ten proces opóźnić? Tak. Zapraszam do lektury. 

Ręce za krótkie, żeby coś widzieć

Zacznijmy od początku. Akomodacja to zjawisko dostosowania się oka do oglądania przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach, poprzez mechanizm zwiększania zdolności skupiającej układu optycznego oka przez zmianę kształtu soczewki za pomocą mięśnia rzęskowego. Dzięki akomodacji soczewki w fizjologicznej gałce ocznej jesteśmy w stanie widzieć ostro przedmioty znajdujące się w odległości od 10 cm (punkt bliży wzrokowej) do około 6 m (punkt dali wzrokowej). Powyżej 6 metrów akomodacja już nie jest potrzebna, a mięsień rzęskowy pozostaje rozluźniony. Nasza soczewka dzięki swej elastyczności i skurczowi mięśnia rzęskowego przybiera kształt kulisty, kiedy patrzymy na coś z bliska, a wypłaszcza się, kiedy patrzymy w dal. Osiągając już ten zaawansowany wiek 40 lat stopniowo dochodzi do zaniku akomodacji i punkt bliży wzrokowej oddala się od naszych oczu, w wieku około 70 lat zdolność akomodacji zanika całkowicie. Najczęściej spotykanym objawem tego jest odsuwanie tekstu od oczu w celu przeczytania czegoś. Problem zaczyna się wtedy, gdy ręka okazuje się już za krótka. 

Wchodzi sprzęt

Okulary do bliży to nic innego jak uzupełnienie niedomagania akomodacyjnego. Czterdziestolatek będzie potrzebował dodatku +1,0 dioptrii, sześćdziesięciolatek +2,0/+2,5 D, a siedemdziesięciolatek +3,0 D. Dlaczego zatem ludzie mają różne korekcje do bliży i nie zawsze zakup szkieł w supermarkecie nas usatysfakcjonuje? Jak wspomniano, korekcja bliży polega na zastosowaniu dodatku akomodacyjnego. Mówiąc prościej, osoba w wieku 40 lat bez wady wzroku będzie potrzebować okularów +1,0D do czytania bo 0,0 + 1,0 = 1,0; jeśli czterdziestolatek nosi okulary na co dzień z powodu nadwzroczności, a i ich wartość wynosi +1,5D, to do bliży będzie potrzebował już korekcji rzędu +2,5D, bo 1,5 + 1,0 = 2,5. W lepszej sytuacji są osoby krótkowzroczne noszące korekcje minusowe. One (oczywiście w zależności od wielkości wady) najczęściej do czytania ściągają okulary. Dlaczego? To proste – jeśli ja w wieku 40 lat noszę okulary -1,0 to po dodaniu dodatku akomodacyjnego +1,0 wychodzi korekcja 0.

FITNESS DLA OCZU

Podam wam teraz kilka ćwiczeń, które pomogą opóźnić nieuchronne upośledzenie akomodacji związane z wiekiem.

1. Ograniczanie pracy z bliska.
2. Częste rozluźnianie mięśnia rzęskowego poprzez stosowanie zasady 20 – 20 – 20, czyli po 20 minutach pracy z komputerem czy książką, przez 20 sekund patrzymy na coś, co jest oddalone od nas na 20 stóp (powyżej 6 metrów).
3. Dużo ruchu na świeżym powietrzu i patrzenie w horyzont.
4. Tablice Harta – można je kupić lub sobie wydrukować, jedną tablice zawiesza się na ścianie, a drugą trzyma w ręce, ćwiczenie polega na szybkim wyostrzaniu tekstu w dali i bliży (jedno i obuocznie), celem jest osiągnięcie określonej liczby cykli na minutę.
5. Sznur Brocka – na sznur nawlekamy kolorowe korale, jeden koniec przywiązujemy do stabilnego przedmiotu a drugi trzymamy w ręce przy nosie. Następnie wyostrzamy wskazane przez kogoś lub wybrane przez siebie korale. Ćwiczenie wykonujemy jedno i obuocznie.
6. Można się też pobawić Fliperami, ale to już wymaga zakupu soczewek.